Afghan proverbs (ضرب المثل)

Here are Afghan proverbs (ضرب المثل) that I learned from language study.
I will occasionally update this page. 

ا-۱ دل به دل راه دارد.م

- There is a way from heart to heart.
- Love begets love.

 

 

ا-۲ دو تربوز در یک دست گرفته نمیشود.م

- You can't have it both ways.

 

 ا-۳ دل تنگ نباشد، جای تنگ نیست.م

 - If your heart is not jealous and greedy, the resources are never scarce.

 

ا-۴ سالی که نیکوست از بهارش پیداست.م

- A good year is determined by its spring.
- Character and talent show up in the early years of life.

 

ا-۵ زیاد خوردن ماهی تپیدن، کم خوردن آهو دویدن.م

- When you eat too much, you will palpitate like a landed fish. When you eat less, you will run like a deer.

 

ا-۶ نان و پیاز پیشانی باز.م

- Only with bread and onions, you have to be happy.

  (Be pleased with what Allah gives you.) 
- If you happily welcome guests even only with bread and onions, guests will enjoy your hospitality. (If you prepare a big dinner with an unpleasant feeling, guests will not enjoy your hospitality.)

 

ا-۷ چیزی که عیان است چه حاجت به بیان است.م

- What is obvious needs no explanation.

 

ا-۸ کوه هرقدر که بلند باشد، باز هم سر‍ خود راه دارد.م

- Where there's a will, there's a way.
- God is more powerful than the proudest of persons.

 

ا-۹  خربوزه از خربوزه رنگ ميگيرد و انسان از انسان پند.م

- Melon gets the same color from melon next to it, a person gets advice or lessons from others. 
- He that touches pitch shall be defiled.
- One rotten apple spoils the barrel.

  

ا-۱۰ آلو از آلو رنگ ميگيره، همسايه از همسايه فن. (لسان هراتی)‍م

- Plum gets the same color from plum growing next to it,  neighbor gets techniques or ways of lives from another neighbor.
- He that touches pitch shall be defiled.
- One rotten apple spoils the barrel.

 

 

ا-۱۱  مار گزیده از رسمان دراز می‌ترسد.۱

- Once bitten, twice shy.

ا-۱۲  گشاده رویی کینه را از میان می‌برد.۱

- Open face removes hatred.
- Smiling removes hatred.

ا-۱۳  تا فردایی است، باید امیدوار باشد/ بود.۱

- Tomorrow is another day.

ا-۱۴  پایت را به اندازه گلیمت دراز کن.۱

- Cut your coat according to your cloth.

ا-۱۵  مزن به دروازه‌‌ٔ کسی به انگشت تا نزند به درت به مشت.۱

- Do not hit someone's door with the finger if you do not want your door to be hit with the fist.

ا-۱۶  خداوند میگوید که تو حرکت کن که من برکت کنم.۱

- Heaven helps those who help themselves.

ا-۱۷  بار کج به منزل نمی رسد.۱

- With careless work, you cannot reach your goal.

- Honesty is the best policy. 

ا-۱۸ دشمن دانا که غم جان بود بهتر ازآن دوست که نادان بود.۱

- A wise foe is better than an ignorant friend.
- Seek whoever gives you good advice.

ا-۱۹ کبوتر با کبوتر باز با باز کند همجنس با همجنس پرواز.۱

- Birds of a feather flock together.

ا-۲۰ خودت گل باشی و عمرت نی.۱

- Flourish like a flower, but may your life be longer.

ا-۲۱ سرکه مفت شیرینتر از عسل است.۱

- Free vinegar is sweeter than honey.
- Everyone likes something free of charge.
- Do not complain about what you get free of charge.

ا-۲۲ قطره قطره دریا میشود.۱

- Many drops make a river.
- Many a little makes a mickle.

ا-۲۳ هيچ گل بی خار نيست.۱

- Every rose has its throne.
- No one is perfect.

ا-۲۴  کسی که قدر یک سیب را نداند، قدر یک باغ را هم نمی‌داند.۱

- One who does not appreciate the apple, will not appreciate the worth of orchard.

ا-۲۵  کابل بی زر باشد و بی برف نه.۱

- Kabul can be without gold, but not without snow.

ا-۲۶  دست شکسته کار میکند ولی دل شکسته نی.۱

- With a broken hand you can work but with a broken heart you cannot.

ا-۲۷  شنیدن کی بود مانند دیدن.۱

- Seeing is believing.

ا-۲۸  اَلو اَلو به از پلو.۱

- A warm fire is better than pilaf.

ا-۲۹  پنج انگشت برادرند اما برابر نيستند.۱
ا-     پنج انگشت برادر است برابر نیست. ۱

- Five fingers are brothers but not equal.

ا-۳۰  یک روز دیدی دوست، دیگر روز دیدی برادر.۱

- One day you meet, you are friends. The next day you meet, you are borthers.

ا-۳۱  آشپز که دو تا شد، آش یا شور میشود یا بی نمک.۱

- If there are two cooks, the soup becomes salty or tasteless.

ا-۳۲  کوه به کوه نمیرسد ولی آدم به آدم میرسد.۱

- A mountain does not reach another, but a person reaches others.
- Friends may meet, but mountains never greet.

ا-۳۳  کور خود، بینای مردم.۱

- Do not find fault with others.

ا-۳۴  صد سال در قید زندان باشی، یک ساعت با آدم نادان نه.۱

- Even if we were in a prison for a hundred years, we would not be with a fool for one hour.

ا-۳۵  هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد.۱

- There is a time and a place for everything.

ا-۳۶  مشت، نمونهٔ خروار.۱

- You may know by a handful the whole sack.

ا-۳۷  شیرِ خانه، روباهِ بیرون.۱

- A lion at home pretends to be a fox outside. 
- Every dog is a lion at home.

ا-۳۸  خنده نمک زندگی است.۱

- No laughter, no life.

ا-۳۹  تا شمال نباشد درخت شور نمیخورد.۱

- A tree doesn't move unless there is wind.
- Where there is smoke, there is fire.

ا-۴۰  چیزیکه دو شد سه هم میشود.۱

- Everything that happens twice will surely happen a third time.
- It never rains but it pours.

ا-۴۱  دوست آن است که گیرد دست دوست در پریشان حالی و درماندگی.۱

- A friend in need is a friend indeed.

ا-۴۲  آب ناخواسته مراد است.۱

- Unexpected water is a sign of good luck.

Back to English top page